Szóstego października 2024 r. odbyło się VI Święto Parków Krajobrazowych Województwa Lubelskiego. Tegoroczne Święto pod hasłem „Szlakiem głuszca i konia biłgorajskiego”, powiązane było z 40-leciem powstania Parku Krajobrazowego „Lasy Janowskie”, jednego z największych parków krajobrazowych Województwa Lubelskiego.
Wydarzenie rozpoczęło się uroczystą mszą świętą w kościele pw. św. Wojciecha w Momotach Górnych. Następnie, uczestnicy udali się do Ostoi Konia Biłgorajskiego w Szklarni, gdzie odbyła się zasadnicza część obchodów.
Zebranych gości powitał dyrektor Zespołu Lubelskich Parków Krajobrazowych – Paweł Łapiński. Obecnością na Święcie zaszczycili organizatorów, m.in. Posłowie na Sejm RP: Przemysław Czarnek i Wiesław Różyński, Marek Wojciechowski – Wicemarszałek Województwa Lubelskiego, Kamila Grzywaczewska – Wiceprzewodnicząca Sejmiku Województwa Lubelskiego, Daniel Pyda – Dyrektor Departamentu Środowiska i Zasobów Naturalnych UMWL w Lublinie, Stanisław Mazur – Prezes Zarządu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie, Beata Sielewicz – Dyrektor Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Lublinie, Jarosław Szymański – Dyrektor Poleskiego Parku Narodowego, Dariusz Kozik – Dyrektor Zespołu Parków Krajobrazowych w Przemyślu, prof. Grzegorz Grzywaczewski – Dyrektor Centrum Badań Zmian Klimatu i Środowiska Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie i członek Rady ZLPK, Bartłomiej Kosiarski – Nadleśniczy Nadleśnictwa Janów Lubelski oraz szerokie grono samorządowców, urzędników, dyrektorów i pracowników placówek oświatowych i innych instytucji z obszaru Parku Krajobrazowe „Lasy Janowskie” i terenów przyległych. W Święcie uczestniczyli także uczniowie szkół i osoby współpracujące z Zespołem Lubelskich Parków Krajobrazowych na polu ochrony przyrody, edukacji ekologicznej i turystyki.
Uroczystego otwarcia Święta Parków Krajobrazowych dokonał Marek Wojciechowski, Wicemarszałek Województwa Lubelskiego, nadzorujący Zespół Lubelskich Parków Krajobrazowych. Następnie, głos zabrał Grzegorz Pyrzyna – kierownik Oddziału w Janowie Lubelskim ZLPK, który przedstawił uczestnikom Święta historię tworzenia oraz walory Parku Krajobrazowego „Lasy Janowskie”.
Nieodłączną częścią każdego Święta Parków są także występy artystyczne twórców, którzy związani są z regionem, w którym odbywa się to wydarzenie. Pierwszym z artystów, którzy uświetnili tegoroczne Święto, był Zbigniew Butryn – twórcza Szkoły Suki Biłgorajskiej, ale także wieloletni pracownik Zespołu Lubelskich Parków Krajobrazowych. Pan Zbigniew wraz ze swoimi uczniami zaprezentował ten unikalny instrument oraz jego brzmienie.
Kolejnym punktem Święta było wręczenie Odznak Honorowych „Przyjaciel Lubelskich Parków Krajobrazowych” osobom, które od wielu lat intensywnie i owocnie współpracują z Zespołem Lubelskich Parków Krajobrazowych. Podczas tegorocznego Święta odznaczeni zostali: Emilia Flis – Zastępca Dyrektora Departamentu Środowiska i Zasobów Naturalnych UMWL w Lublinie, Piotr Łukaszewski – kierownik Oddziału Ochrony Przyrody i Informacji o Środowisku Departamentu Środowiska i Zasobów Naturalnych UMWL w Lublinie, Jarosław Szymański – dyrektor Poleskiego Parku Narodowego, Wiesława Wawrzyk – nauczycielka dyplomowana edukacji wczesnoszkolnej w Szkole Podstawowej im. Jana Pawła II w Czułczycach, Jakub Drzewiecki – reporter i prezenter TVP3 Lublin, Jacek Podkościelny – nauczyciel, podróżnik, pasjonat turystyki i społecznik, uczestnik licznych ekspedycji wysokogórskich oraz organizator szeregu wydarzeń podróżniczych i turystycznych, Kinga Jargiło – nauczycielka w Zespole Szkół w Janowie Lubelskim, Marek Piech – były kierownik Oddziału ZLPK w Janowie Lubelskim. Wręczenia odznaczeń i dyplomów dokonali: Marek Wojciechowski – Wicemarszałek Województwa Lubelskiego, Kamila Grzywaczewska – Wiceprzewodnicząca Sejmiku Województwa Lubelskiego i Paweł Łapiński – Dyrektor Zespołu Lubelskich Parków Krajobrazowych.
Podczas trwania wydarzenia, nie tylko ZLPK nagradzał, ale także był nagradzany. Medal 550-lecia Województwa Lubelskiego z rąk Wicemarszałka Województwa Lubelskiego Marka Wojciechowskiego odebrał Dyrektor ZLPK Paweł Łapiński.
Po uroczystości odznaczenia Przyjaciół Parków miały miejsce występy artystyczne młodych wokalistów. Jako pierwsze zaśpiewały Ola i Ala Tracz, dwie śpiewające siostry z trzeciej edycji The Voice Kids Poland, laureatki wielu konkursów wokalnych o zasięgu międzynarodowym. Następnie, wystąpili młodzi artyści z Zespołu Szkół im. Wincentego Witosa w Janowie Lubelskim.
W ramach obchodów 40-lecia Parków Krajobrazowych „Lasy Janowskie” organizowane były różnorodne konkursy. Święto Parków Krajobrazowych to także czas nagradzania ich laureatów. W roku bieżącym, stado koni biłgorajskich w ostoi w Szklarni powiększyło się o pięć klaczek i jednego ogierka. Został zorganizowany facebookowy konkurs na imiona dla końskich maluchów. Pomysłodawcy wybranych imion otrzymali nagrody i podziękowania. A nowi członkowie końskiej rodziny to: Kozieradka, Kamelia, Koniczynka, Szałwia, Kocanka, Kłos.
Nagrody otrzymali także zwycięzcy leśnej gry terenowej – rodzinna zabawa blisko natury, która trwała równolegle ze Świętem Parków. Do udziału w grze zgłosiło się 13 drużyn 2-3- i 4-osobowych. Na trasie gry uczestnicy musieli zaliczyć 5 punktów, na których mierzyli się z różnymi zadaniami, dotyczącymi przyrody PK Lasy Janowskie. Najlepszymi okazały się drużyny z: Parku Krajobrazowego „Puszczy Solskiej”, Chełmskiego Parku Krajobrazowego oraz Krzczonowskiego Parku Krajobrazowego.
Również podczas trwania Święta Parków odbył się konkurs plastyczny „Koń biłgorajski”. Konkurs adresowany był do wszystkich, którzy chcieli sprawdzić swoje umiejętności plastyczne. Autorzy najpiękniejszych wizerunków konia biłgorajskiego zostali nagrodzeni dyplomami i upominkami.
W trakcie Święta, aktywna była także strefy edukacji, prowadzona przez pracowników ZLPK oraz zaproszonych instytucji. Uczestnicy Święta mogli wziąć udział w zajęciach i konkursach, a także poszerzyć swoją wiedzę o parkach krajobrazowych.
Ostatnim punktem obchodów był koncert zespołu „Olek Orkiestra”. Artyści, którzy grają już od 27 lat, zaprezentowali uczestnikom Święta szeroki wachlarz utworów różnych kompozytorów.
Następnie, Dyrektor Zespołu Lubelskich Parków Krajobrazowych – Paweł Łapiński podziękował wszystkim uczestnikom i uroczyście zakończył Święto Parków Krajobrazowych Województwa Lubelskiego.
Święto Parków Krajobrazowych to nie tylko wydarzenie, które odbywało się w Ostoi Konia Biłgorajskiego w Szklarni, to także szereg działań towarzyszących. Odbył się dwudniowy rajd pieszy po PK „Lasy Janowskie”. Rajd został zorganizowany przez PTTK Oddział w Chełmie. Uczestniczyło w nim 30 osób. Wędrowcom przewodziła Jolanta Pawlak-Paluszek. Został także wykonany quest „Szlakiem głuszca i konia biłgorajskiego”. Quest dostępny jest w aplikacji „Questy wyprawy odkrywców”. W dniu Święta Parków odbył się także rajd rowerowy 40×40, czyli 40 km na 40-lecie PK „Lasy Janowskie”. Rajd rozpoczął się o godzinie 9.00, uczestnicy rajdu zwiedzali uroczyska Lasów Janowskich, a jego zakończenie, połączone z wręczeniem medali, miało miejsce na Porytowym Wzgórzu.
Święto Parków Krajobrazowych Województwa Lubelskiego odbyło się pod honorowym patronatem Marszałka Województwa Lubelskiego Jarosława Stawiarskiego. Patronat medialny nad Świętem objęły: TV Republika oraz Polskie Radio Lublin. Wsparcia finansowego udzielił Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie. Współorganizatorami wydarzenia były następujące organizacje i instytucje: Poleski Park Narodowy, Roztoczański Park Narodowy, Zespół Parków Krajobrazowych w Przemyślu, Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Lublinie, Nadleśnictwo Janów Lubelski, Powiat Janowski, Miasto i Gmina Janów Lubelski, Fundacja dla Przyrody oraz Bike Club Janów Lubelski.
Zespół Lubelskich Parków Krajobrazowych pragnie podziękować wszystkim osobom i instytucjom, które wsparły Zespół podczas organizacji Święta. Kolejne Święto Parków Krajobrazowych Województwa Lubelskiego już za rok.
Krzysztof Wojciechowski, Biuro ZLPK w Chełmie; foto: Sylwia Odrzywolska, Oddział w Janowie Lubelskim ZLPK, Benita Marciniak, Biuro ZLPK w Chełmie
