W 1245 roku, w Kronice Halicko-Wołyńskiej pojawiły się pierwsze wzmianki o dzisiejszych terenach powiatu janowskiego. Dotyczyły one wojen, które toczyli książęta z rodu Romanowiczów. Znacznie więcej informacji pojawiło się w XIV wieku, w tzw. Rejestrach Świętopietrza z 1326 roku, w których wymieniono parafię w Białej. Rodowód wsi Batorz, Dzwola, Rataj i Godziszów również sięga XIV wieku.
W 1595 roku ziemie powiatu janowskiego przeszły we władanie Jana Zamoyskiego, kanclerz i hetman wielki koronny włączył je do ordynacji zamojskiej. Fakt ten miał historyczne znaczenie dla wsi Biała, gdyż na jej gruntach w 1640 roku powstało miasto, które później zyskało miano Janowa.
Powiatowe tradycje Janowa sięgają XIX wieku. W 1820 roku powstał obwód zamojski z siedzibą w Janowie, obejmujący powiaty: zamojski, kraśnicki, tarnogrodzki oraz część tomaszowskiego. Sytuacja taka utrzymała się do 1866 roku, kiedy to na podstawie ukazu cara, gubernię lubelską podzielono na dwie: lubelską i siedlecką. W guberni lubelskiej utworzono 10 powiatów, siedzibą jednego z nich został Janów. W skład powiatu janowskiego wchodziło 6 miast: Annopol, Janów, Kraśnik, Modliborzyce, Urzędów i Zaklików oraz 18 gmin.
W latach 1869 – 1870 do rangi osad w powiecie janowskim zdegradowano 4 miasta: Annopol, Modliborzyce, Urzędów i Zaklików. Powierzchnia powiatu wynosiła 2597 km2. W 1897 roku powiat zamieszkiwało ponad 75 tysięcy osób.
Przed pierwszą wojną światową, nastąpił wzrost gospodarczy i poprawa warunków ekonomicznych ludności. W tym czasie na terenie powiatu istniały 32 szkoły początkowe, w tym trzy cerkiewne. Sytuacja pozwalała uczestniczyć w nauce zaledwie 5% dzieci w trakcie roku szkolnego. Procent analfabetyzmu wśród dorosłych obywateli był bardzo wysoki.
Wzrost gospodarczy przerwał wybuch I wojny światowej. Przez ziemię janowską trzykrotnie przesuwał się front. W 1915 roku zniszczone i ograbione zostały m.in. Modliborzyce, Urzędów i Annopol. Wśród mieszkańców powiatu szerzyły się epidemie i głód. W czasie działań wojennych zniszczeniu uległo wiele domów i zabytkowych budynków.
Po odzyskaniu niepodległości w 1919 roku, powiat janowski zmniejszył się do powierzchni 1783 km2, w jego skład wchodziły dwie gminy miejskie: Janów i Kraśnik oraz 14 gmin kastralnych: Chrzanów, Kawęczyn, Modliborzyce, Zakrzówek, Wilkołaz, Potok Wielki, Urzędów, Zaklików, Brzozówka, Gościeradów, Annopol, Kosin, Trzydnik i Dzierzkowice. Zakłady przemysłowe zostały zburzone lub zbombardowane. Odbudowa zniszczeń przebiegała z trudem, gdyż brakowało na nią środków.
Według przepisów z lutego i marca 1919 roku kierownicy administracji powiatowej, nazywani komisarzami ludowymi, mieli czuwać nad bezpieczeństwem publicznym, kierować pracą urzędów powiatowych oraz reprezentować władzę centralną w terenie. Pierwszym komisarzem w Janowie był Władysław Jabłoński. Starostami powiatu janowskiego w okresie międzywojennym byli kolejno: Władysław Jabłoński, Gustaw Świda (w charakterze komisarzy ludowych), Stanisław Cisło, Włodzimierz Buderacki, Mieczysław Kleczyński, Mieczysław Panglisz, Józef Rudnicki, Leon Zamecznik, Karol Pohoski, Włodzimierz Weber i Henryk Banaszkiewicz.
W 1921 roku powiat liczył ponad 131 tysięcy mieszkańców z czego ponad 92% stanowili Polacy. W powiecie działały dwa browary, garbarnia, olejarnia I fabryka marmolady. Janów należał do najsilniej rozwiniętych ośrodków włókiennictwa w województwie lubelskim. Rozwijało się rzemiosło, istniały cechy murarzy, cieśli, stolarzy, wędliniarzy, rzeźników, rymarzy i garbarzy. Istniała Spółdzielnia Kredytowa, która jako jedyna instytucja finansowa udzielała kredytów na działalność gospodarczą. W późniejszym czasie przekształcono ją w Bank Kupiecko- Rzemieślniczy, a następnie w Bank Ludowy. Słabo rozwinięta była sieć dróg, nie było połączenia drogowego z Lublinem – siedzibą województwa.
Pod koniec lat dwudziestych XX wieku rozpoczął się rozwój gospodarczy powiatu janowskiego. Zbudowano linię telefoniczną z Kraśnika do Janowa, powstało wiele kilometrów dróg. Ożywieniu uległa działalność oświatowa, w powiecie funkcjonowało 120 szkół powszechnych oraz gimnazjum koedukacyjne w Janowie. Utworzono Bibliotekę Publiczną i zakupiono komplety bibliotek wędrownych, które rozmieszczono na terenie całego powiatu. W Janowie usytuowany był szpital powiatowy, utrzymywany przez Państwowy Związek Komunalny. Drugim szpitalem, działającym na terenie powiatu był Szpital Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności w Gościeradowie.
Dorobek dwudziestolecia międzywojennego zniweczył wybuch II wojny światowej. Podczas bombardowania w Janowie zginęło wiele osób i zniszczeniu uległy liczne budynki. W Janowie i okolicznych wsiach działał ruch oporu, wojska okupanta nieustannie atakowane były przez partyzantów. Dlatego w 1942 roku Niemcy przenieśli stolicę powiatu do Kraśnika, a w Janowie utworzono filię starostwa tzw. „landkomissariat”. Wojna spowodowała zniszczenie i wyludnienie miasta. Ludzie emigrowali w poszukiwaniu lepszych warunków życia. Z ponad 7 tysięcy mieszkańców pozostało niespełna 4 tysiące. Po wojnie Janów Lubelski pozostał w granicach powiatu kraśnickiego.
W 1955 roku w wyniku zmian administracyjnych utworzono powiat janowski. Funkcję przewodniczących Powiatowej Rady Narodowej pełnili kolejno: Jan Wesołowski, Mieczysław Popławski, Jan Walczak, Mikołaj Malec, Mieczysław Duma, Tomasz Mierzwiński – pełnił funkcję Naczelnika Powiatu. W skład powiatu wchodziły Gromadzkie Rady Narodowe w Potoku Wielkim, Potoczku, Stojeszynie, Modliborzycach, Wolicy, Wierzchowiskach, Zdziłowicach, Godziszowie, Kawęczynie, Białej, Krzemieniu, Dzwoli, Kocudzy, Chrzanowie, Ładzie. Nastąpił szybszy rozwój gospodarczy – powstały nowe zakłady przemysłowe: Zakłady Przemysłu Odzieżowego „Gracja”, oddział zamiejscowy Zakładów Metalowych Nowa Dęba, Zakład Produkcji Leśnej „Las”, później Fabryka Maszyn i Lasy Doświadczalne Instytutu Badawczego Leśnictwa. Rozwijało się budownictwo komunalne i mieszkaniowe. W 1975 roku Janów Lubelski wszedł w skład województwa tarnobrzeskiego.
W 1999 roku po reformie administracyjnej, Janów ponownie zyskał rangę powiatu. Obecnie powiat zajmuje powierzchnię 875 km2. Tworzy go siedem gmin: Batorz, Chrzanów, Dzwola, Godziszów, Janów Lubelski, Modliborzyce i Potok Wielki. Od 1999 roku funkcję starosty pełnili: Tadeusz Flis, Ryszard Karwatowski, Bolesław Gzik i obecnie Zenon Sydor.
W najbliższym czasie planowany jest rozwój i modernizacja infrastruktury drogowej, budowa krytej pływalni oraz drugi etap rozbudowy Liceum Ogólnokształcącego im. Bohaterów Porytowego Wzgórza w Janowie Lubelskim. Przewiduje się również rozwój: turystyki, agroturystyki i rekreacji, rolnictwa specjalistycznego – produkcja zdrowej żywności, działalności produkcyjnej, handlowej i usługowej. Działania te mają na celu poprawę jakości życia ludności zamieszkującej powiat.