Dobra wiadomość dla osób, które pracowały w Polsce i Turcji – od 1. czerwca między krajami obowiązuje umowa o zabezpieczeniu społecznym.
Dzięki porozumieniu, można sumować okresy ubezpieczenia przebyte w Polsce i w Turcji, żeby ustalić i obliczyć wysokość świadczeń emerytalno-rentowych. To szczególnie ważne dla osób, które były aktywne zawodowo w tych dwóch państwach, jednak w żadnym z nich nie wypracowały stażu, który by pozwalał na przyznanie świadczenia tureckiego lub polskiego. Sumowanie okresów ubezpieczenia może ten problem rozwiązać.
W Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych umowę stosuje się przede wszystkim do emerytur, rent z tytułu niezdolności do pracy, rent rodzinnych, jednorazowych odszkodowań oraz rent z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, zasiłków pogrzebowych, a także świadczeń z tytułu choroby i macierzyństwa.
Umowa pozwala również transferować świadczenia emerytalne i rentowe za granicę. To znaczy na przykład, że polski emeryt, który mieszka aktualnie w Turcji, może bez przeszkód pobierać świadczenie z ZUS na turecki rachunek bankowy. Analogiczne zasady obowiązują w przypadku świadczeń tureckich, które można pobierać w Polsce.
Na porozumieniu zyskają również przedsiębiorcy z obu krajów, bo reguluje ono kwestie delegowania pracowników. Pozwala na wysyłanie ich z terytorium jednego państwa do pracy w drugim – przy opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne tylko w państwie delegującym.
Od maja umowa również z Izraelem
Podobną umowę o zabezpieczeniu społecznym Polska zawarła z Izraelem. Obowiązuje od 1. maja 2021 roku. Jej zakres jest bardzo podobny do porozumienia polsko-tureckiego. Obejmuje między innymi emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy, renty rodzinne, jednorazowe odszkodowania i renty z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, zasiłki pogrzebowe, a także świadczenia macierzyńskie. W przypadku Izraela umowa nie ma zastosowania do świadczeń chorobowych.
Porozumienie zapewnia ubezpieczonym z Polski i Izraela sumowanie okresów ubezpieczeniowych przy ustalaniu prawa do świadczeń i ich wysokości. Umożliwia transfer polskich świadczeń do osób mieszkających w Izraelu oraz izraelskich świadczeń do uprawnionych, którzy mieszkają teraz w Polsce. Reguluje również zasady delegowania pracowników i eliminuje podwójne opłacanie składek w przypadku pracy w obu państwach.
Już 14 umów dwustronnych
W Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych sprawami polsko-tureckimi zajmuje się I Oddział ZUS w Łodzi. Umowy o zabezpieczeniu społecznym między Polską a Turcją i Polską a Izraelem dołączyły do dwunastu obowiązujących już wcześniej porozumień z krajami spoza Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Podobne przepisy dotyczą: Czarnogóry, Serbii, Bośni i Hercegowiny, Macedonii, USA, Kanady, Quebeku, Korei Południowej, Australii, Ukrainy, Mongolii oraz Mołdawii.
Małgorzata Korba – rzecznik ZUS w województwie lubelskim