Grudniowa sesja Rady Powiatu w Janowie Lubelskim. Kilkugodzinna, ostatnia w 2023 roku. Kilkugodzinna, podsumowująca rok 2023, zapowiadająca rok 2024. Były sprawozdania, głosowania, opinie i dyskusja, szczególnie nad budżetem roku 2023, który sięgnął 132 mln zł. – Jest to najwyższy budżet (rekordowy) w historii Powiatu Janowskiego – podkreślano. Podobnie ma być z budżetem na rok 2024, ale to dopiero się okaże…
Ponad 56 mln zł na inwestycje w 2023 roku. Główny kierunek – drogi…
Zadziwiająco jednomyślni byli radni w kwestii tegorocznego i przyszłorocznego budżetu powiatu w Janowie Lubelskim. Może i były jakieś pouczenia i zalecenia, ale generalnie wszyscy byli na „tak”. I nie dziwota, bo te miliony złotych, które poszły w 2023 roku na infrastrukturę drogową, oświatową, społeczną czy zdrowotną to też jest ich praca. No i będzie się czym przed ludźmi pochwalić, wszak wybory za pasem…
A wydatki na inwestycje… Mamma mia?! Z planowanych na poziomie 40,7 mln zł wzrosły pod koniec roku do poziomu 56,5 mln zł.
Główny kierunek inwestycji… Oczywiście, drogi… Największe, kilkunastomilionowe inwestycje realizowane były na trzech drogach powiatowych. Chodzi o 7,5 – kilometrowy odcinek od Batorza przez Wólkę Batorską do Kolonii Stawce, przebudowę prawie 7-kilometorwego odcinka drogi Dzwola – Goraj (od drogi krajowej w Dzwoli do granicy powiatu janowskiego) oraz przebudowę drogi na trasie Szklarnia – Flisy (przez Porytowe Wzgórze). Kilka milionów zł pochłonęła przebudowa drogi na ulicy Okopowej w Janowie.
Oprócz dróg, w ubiegłym roku przebudowano także most – ze zjazdami i chodnikami – w Wólce Ratajskiej w gminie Godziszów, natomiast w gminie Modliborzyce – od Kolonii Zamek do Kolonii Wolicy – wykonano nowy chodnik…
A jak chodniki, to i odchwaszczarka do usuwania zielska, to i ciągnik do utrzymania chodników w sezonie letnim i zimowym… Sprzęt, którym od ubiegłego roku dysponuje Zarząd Dróg Powiatowych.
Modernizacje, dokumentacje, rewitalizacje… Kolejne inwestycje 2023 roku
Inwestycjom drogowym „towarzyszyły” zadania oświatowe… „Rozwój kształcenia zawodowego” w Zespole Szkół Technicznych i głęboka modernizacja – za dobrych kilka milionów zł – starego budynku Liceum Ogólnokształcącego.
Oczywiście, wszelkiego rodzaju inwestycje poprzedzają dokumentacje projektowo – wykonawcze, które też „swoje” kosztują. I tak, w roku 2023 wykonano „papierową podbudowę” pod przebudowę drogi w Dzwoli (od krajówki w stronę Kocudzy Drugiej; do początku wsi), przebudowę przepustu drogowego między Branwią a Branewką w gminie Dzwola, budowę chodnika w Zofiance Górnej oraz przebudowę drogi gruntowej Błażek – Piłatka. Dokumentacja została też wykonana pod kątem modernizacji kompleksu sportowego „Orlik 2012” przy Zespole Szkół Technicznych i „Rozwoju elektronicznych usług publicznych na terenie powiatu janowskiego i kraśnickiego”.
„Zaczątki” ubiegłorocznych inwestycji mają się „zmaterializować” w roku bieżącym, o czym mówi – zaakceptowany przez radnych – budżet powiatu na rok 2024.
W wykazie zadań inwestycyjnych ubiegłego roku figuruje także zakup samochodu rozpoznawczo – ratowniczego dla PSP i budowa – do 2025 roku – Komendy Powiatowej wraz z jednostką ratowniczo – gaśniczą PSP, zakup samochodu osobowego do przewozu wychowanków „Promyka” i „Słonecznego Domu” oraz zakup zbiornika hydroforowego na potrzeby Domu Pomocy Społecznej. No i jeszcze scena na okoliczność imprez i uroczystości, organizowanych przez Powiat Janowski… A do tego…, strzelnica, której realizacja przypada na lata 2023-24.
Sporo…, ale na tym nie koniec. Rok ubiegły to również rewitalizacja terenu po byłej spółdzielni „Roztocze” przy ulicy Bialskiej, czyli budowa ośrodka wsparcia dla osób niepełnosprawnych… Budowa, która rozpoczęła się w 2019 roku, a zakończyła w 2023. Trochę to trwało, nim „dobrnięto” do końca. I choć momentami było „nieciekawie” i „pod górę”, to – jak mówi Starosta Artur Pizoń, „budynek jest po odbiorze przez straż i sanepid, a niebawem zostanie oficjalnie oddany do użytku”.
Wszystko zależy od montażu finansowego
Warto dodać, że niektóre zadania – jeśli tego wymaga sytuacja, realizowane są tylko i wyłącznie ze środków własnych Powiatu Janowskiego. Są to zazwyczaj niewielkie pieniądze, wydane w ubiegłym roku, m.in. na przebudowę instalacji centralnego ogrzewania i wymianę oświetlenia na ledowe w jednym czy drugim budynku Starostwa.
Podsumowując ubiegłoroczne działania nie sposób nie wspomnieć o wielomilionowych inwestycjach, realizowanych w janowskim szpitalu. Chodzi o parkingi, otoczenie i nowy tomograf, z którego korzysta coraz więcej pacjentów.
Wiadomo, że większe inwestycje były i są realizowane z różnego rodzaju środków zewnętrznych, z tzw. „wkładem własnym” Powiatu Janowskiego, a czasami – z dofinansowaniem gmin. Wszystko zależy od montażu finansowego, który rozpoczyna się na etapie planowanego działania.
Rok 2024. Rok wyborczy, a budżet… rekordowy…
Wydawać by się mogło, że nie będzie łatwo w roku wyborczym stworzyć budżet, który zadowoli wszystkich radnych. Nic bardziej mylnego… Radni stwierdzili, że jest to „Budżet ambitny, proinwestycyjny, rozwojowy, który umożliwi przeprowadzenie szeregu inwestycji…. Ba!, który zwiększy poziom PKB w regionie…, który jest rekordowy, wręcz historyczny, skrojony na miarę potrzeb i możliwości”…. Zapewne tak jest, ale ważne jest też, by był to budżet realny, bezpieczny, nie przeszacowany, by nie… przeinwestować…
Budżet jak budżet… Najprościej mówiąc, zestawienie planowanych wpływów i wydatków. Proste słowa i proste rozumowanie, ale nie… „w języku finansowym”. Tutaj pojawiają się przychody, dochody, rozchody, rachunki, prognozy, czasami oszczędności, czasami koszty, a czasami kredyt, którym „podpiera się” się Powiat Janowski przy realizacji tej czy innej inwestycji. Ważne, by zobowiązania były pod kontrolą… Są… Ale do rzeczy…
Przyjęty przez radnych Powiatu Janowskiego budżet na 2024 rok zakłada wydatki w wysokości 131 mln 583 tys. zł, przy dochodach na poziomie 131 mln 738 tys. zł. Póki co, deficytu brak.
Inwestycje 2024. Kwota na start – 57,5 mln zł – informuje Starosta Artur Pizoń
– Na początku 2023 roku – dzięki rządowym dotacjom – planowane wydatki na inwestycje w wysokości 40,7 mln zł wzrosły w trakcie roku do poziomu 56,5 mln zł. „Nasze” inwestycje w 2023 roku okazały się rekordowo wysokie, mimo inflacji i wyższych cen energii. Wzrost nakładów inwestycyjnych, o czym świadczą ubiegłoroczne umowy, widoczny będzie i w roku 2024. Kwota na start – 57,5 mln zł – zapowiada Starosta.
Z zapowiedzi Pizonia wynika, że „wzrostowy trend wydatków rozwojowych” może się utrzymać i w tym roku. Skąd ta „zwyżka”? Ano z różnej maści projektów, z których mogły korzystać mniejsze samorządy, również Powiat Janowski. Do tego dochodzi „lobbing”, tak modny w dzisiejszych czasach, i polityka inwestycyjna, prowadzona przez Zarząd Powiatu, akceptowana przez Radę Powiatu… I nie ma co tu kryć… Rządowe dotacje z różnych programów inwestycyjnych stanowią dla Powiatu Janowskiego i innych mniejszych jednostek samorządu terytorialnego – również gmin powiatu janowskiego, poważne (pozabudżetowe) źródło wsparcia. Gdyby nie one, wydatki na inwestycje byłyby sporo mniejsze. Takie są fakty…
…A, wracając do budżetu – ostatniego, przyjętego przez Radę Powiatu obecnej kadencji, to…
Uwagi do budżetu miał jedynie radny Marian Grela, który upominał się o „reperację” dróg w „swoich stronach”. – Przebudowujemy drogi w dobrym stanie w innych gminach, podczas gdy w gminie Batorz niektóre drogi są tragiczne – informował z żalem… I… Na informacji się skończyło… Radni zatwierdzili budżet – 15 radnych było „za”, jeden wstrzymał się od głosu.
O „ostrożnej polityce zatrudnieniowej i płacowej, dotyczącej wynagrodzeń pracowników Starostwa i jednostek organizacyjnych Powiatu Janowskiego”, nadzorowanej przez Zarząd Powiatu, oraz o „oszczędnej polityce wydatkowej” mówiła Barbara Fuszara – Skarbnik Powiatu. – Stałe wydatki bieżące Starostwa i jednostek organizacyjnych ograniczamy poprzez wspólne ubezpieczenie mienia i wspólny zakup energii elektrycznej, gazu i usług telefonicznych – tłumaczyła, informując o terminalach płatniczych do pobierania opłat w wydziale komunikacji i geodezji.
I tym razem najwięcej pieniędzy na drogi
W 2024 roku, ponad 15 mln zł pochłonie przebudowa drogi na trasie Dzwola – Kocudza Druga z małym odcinkiem w stronę Zdzisławic, na tzw. „Carapaty”. Ponad 12,5 mln zł wyniesie przebudowa drogi powiatowej w Zdziłowicach (od hydroforni do szkoły), a 5,6 mln zł – przebudowa drogi powiatowej od ulicy Kamiennej w Janowie do Kawęczyna. Ponad 2 mln zł trafi na budowę chodnika w Zofiance Górnej.
W Branwi pojawi się nowy chodnik, a miedzy Branwią a Branewką w gminie Dzwola – nowy przepust drogowy.
Do tego, dojdą ścieżki rowerowe w trzech miejscach powiatu janowskiego. Pierwsza o długości 3,5 km pojawi się w Chrzanowie na odcinku od ronda w stronę ośrodka zdrowia, druga – o długości 0,6 kilometra – od ulicy Ks. Skorupki do ulicy Kamiennej, a trzecia – o długości 4 kilometrów – od Kolonii Wolicy w stronę Bilska przez tzw. „Krzywe Drogi”.
W tegorocznym budżecie ujęto też wydatki na dokumentacje techniczne w związku z przebudową drogi powiatowej w Chrzanowie (od ronda do urzędu gminy), drogi powiatowej w gminie Potok Wielki – od Malińca do Bani (domknięcie ciągu drogowego od Potoczka w stronę Bani), drogi powiatowej w gminie Modliborzyce – od Ciechocina do Gwizdowa (domknięcie kolejnego ciągu drogowego). Będzie też robiona dokumentacja pod kątem poprawy efektywności energetycznej w budynku LO, w budynkach Domu Pomocy Społecznej oraz w kierunku wzmocnienia konstrukcji budynku garażowego (pod kątem użytkowania) w Zarządzie Dróg Powiatowych, którego „włości” zostaną w tym roku ogrodzone. W ZDP zostanie też zakupiona ścinarka i głowica tnąca do kosiarki.
Prawie 9 mln zł na modernizację budynku LO i internatu ZST
Prawie 4,6 mln zł wyniesie modernizacja starego budynku LO. Przy szkole zostanie przebudowany – za ponad ćwierć miliona zł, plac szkolny. Gruntownego remontu – za ponad 4,3 mln zł, doczeka się internat Zespołu Szkół Technicznych i „Orlik 2012” – kompleks boisk sportowych, którego modernizacja pochłonie prawie 340 tys. zł.
Kolejna inwestycja to likwidacja barier architektonicznych w Domu Pomocy Społecznej za ponad 700 tys. zł i strzelnica, której budowę oszacowano na 3,7 mln zł.
Prawie 1,2 mln zł wyniesie „Rozwój elektronicznych usług publicznych na terenie powiatu janowskiego i kraśnickiego”.
W budżecie powiatu „widnieją” też pieniądze na wzmocnienie „Cyberbezpieczeństwa w powiecie janowskim”, system doradztwa klimatycznego i „e-Geodezję – uzupełnienie cyfrowego zasobu geodezyjnego województwa lubelskiego”.
No i jeszcze restauracja zabytków z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków. Milion zł wyniesie konserwacja i restauracja bramy Sanktuarium i alei cmentarnych janowskiego cmentarza, a ponad 1,2 miliona – naprawa konstrukcji i wymiana poszycia dachowego oraz konserwacja, docieplenie i odnowa deski elewacyjnej ścian zewnętrznych zabytkowego kościółka w Momotach Górnych.
Piętnaście mln zł trafi na modernizację, przebudowę i doposażenie Szpitalnego Oddziału Ratunkowego i dwóch pracowni (diagnostyki obrazowej i endoskopii) janowskiego szpitala.
Oczywiście, będzie kontynuowana budowa Komendy Powiatowej wraz z jednostką ratowniczo – gaśniczą PSP (inwestycja, która zakończy się w przyszłym roku, pochłonie 28, 5 mln zł).
W budżecie powiatu zaplanowano pieniądze na mniejsze działania, typu wymiana okien w budynku Starostwa czy zakup plotera do wydziału geodezji…
Rok 2024… Wybory samorządowe i rekordowy budżet… Ważne, kto go będzie realizować, ale…
– …najważniejsze, by dobrze służył mieszkańcom powiatu janowskiego – puentuje Artur Pizoń – Starosta Janowski.
Tekst; foto: Alina Boś