W sobotę, 10. kwietnia 2010 roku, w katastrofie prezydenckiego samolotu Tu-154, wiozącego delegację Polski na uroczystości 70. rocznicy Zbrodni Katyńskiej, zginęło 96. osób, w tym Prezydent Lech Kaczyński z Małżonką oraz Prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski.
Jedenaście lat temu, informacje o katastrofie docierały do nas w różnych sytuacjach. Ktoś wracał busem do domu z Warszawy, ktoś gotował obiad, reperował samochód, robił zakupy, siał zboże, budował dom… Wszędzie był smutek, łzy i niedowierzanie… W jednej chwili zginęło 96. przedstawicieli polskiego społeczeństwa (m.in. 15. posłów i 3. senatorów z różnych partii politycznych).
Kraj pogrążył się w 9-dniowej żałobie. Odmawiano modlitwy, odprawiano msze żałobne, zaczerniano strony internetowe, opuszczano flagi i bandery, palono znicze, składano kwiaty przez Pałacem Prezydenckim w Warszawie… W Krakowie rozbrzmiał dzwon „Zygmunt”, a w całym kraju pojawiły się marsze pamięci i milczenia, minuty ciszy… Żałobę narodową po katastrofie polskiego Tu-154 w Smoleńsku ogłosiły też 24 państwa…
W niedzielę, 18. kwietnia odbył się pogrzeb Lecha i Marii Kaczyńskich. W uroczystości wzięło udział około 150. tys. osób, również z powiatu janowskiego. W telewizji transmisję oglądało ponad 13 mln widzów.
W dniach 16-24 kwietnia odbywały się pogrzeby ofiar katastrofy w różnych miastach i miejscowościach w całym kraju. Uroczystościom towarzyszył ceremoniał wojskowy.
Z czasem, nazwiskami ofiar nazywano place, ulice, ronda i skwery. Zaczęto stawiać pomniki, sadzić dęby pamięci, tworzyć różnego rodzaju inicjatywy społeczne, czego przykładem jest m.in. lokalny Fundusz Stypendialny dla zdolnych dzieci im. Marii i Lecha Kaczyńskich, utworzony w 2014 roku.
Czas biegnie, ale pamięć o ofiarach Zbrodni Katyńskiej i katastrofy lotniczej pod Smoleńskiem, zwanej największą tragedią w powojennej Polsce, nadal trwa, czego odzwierciedleniem są również rokroczne nabożeństwa rocznicowe w Kolegiacie Janowskiej, odbywające się w tym i ubiegłym roku w cieniu pandemii…
W sobotę, 10 kwietnia, kwiaty pod „Dębem Pamięci” w Zespole Szkół Technicznych złożyli: Iwona Pająk – Dyrektor szkoły wraz z uczennicami IV klasy Technikum Budowlanego – Julią Pyć i Agatą Kiszką oraz przedstawiciele władz rządowo – samorządowych: Jerzy Bielecki – Poseł na Sejm RP, Artur Pizoń – Starosta Janowski, Michał Komacki – Wicestarosta oraz Grzegorz Krzysztoń – Sekretarz Powiatu.
Tego samego dnia, po mszy św., którą – w intencji oficerów Wojska Polskiego i Policji Państwowej, zamordowanych przez Rosjan w 1940 roku, oraz w intencji ofiar katastrofy lotniczej – odprawił ks. kan. Tomasz Lis, panowie złożyli również kwiaty przy „Kamieniu Pamięci” ofiar katastrofy smoleńskiej (obok Kaplicy Zjawienia).
W imieniu lokalnych struktur Prawa i Sprawiedliwości, wieniec złożył Jan Frania – Wiceprezes Zarządu PGE Dystrybucja S.A. wraz z Janem Czają oraz delegacja gminy: Krzysztof Kołtyś i Czesław Krzysztoń – Burmistrz i Wiceburmistrz Janowa wraz z Przewodniczącą Rady Krystyną Ćwiek.
W symbolicznych – w związku z zagrożeniem epidemiologicznym – obchodach, uczestniczyli również: Antoni Kulpa – radny powiatowy, Barbara Nazarewicz – Dyrektor Muzeum, Iwona Pająk – Dyrektor ZST, Irena Dycha – Wicedyrektor LO, przedstawiciele janowskiej „Solidarności” i Komendy Powiatowej PSP – Marian Tyra i Michał Tyra oraz niektórzy mieszkańcy Janowa i okolic.
Alina Boś; foto: Tomasz Krzysztoń
