Marsz z lampionami młodzieży oraz potomków/rodzin ofiar akcji „Reinhardt”, prezentacja reportażu TVP Lublin, uroczysty koncert, a także wizyta „Szlakiem lubelskich sztetli” złożą się na obchody 80. rocznicy likwidacji getta w Lublinie.
W nocy z 16 na 17 marca 1942 roku miał miejsce pierwszy transport ok. 1600 Żydów z lubelskiego getta do obozu zagłady w Bełżcu. Wydarzenie to zapoczątkowało niemiecką akcję „Reinhardt”, podczas której Niemcy wymordowali ponad 1,5 mln Żydów.
Obchody, będące inicjatywą podjętą przez Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego w Lublinie, mają na celu upamiętnienie ofiar zbrodni, dokonanej przez okupanta niemieckiego na ludności żydowskiej.
Uroczystości będą trwały od marca 2022 do listopada 2023 roku w Lublinie oraz we wszystkich powiatach, które przed wojną zamieszkiwała społeczność żydowska.
– To my, mieszkańcy Lublina, potomkowie świadków tych tragicznych wydarzeń mamy obowiązek mówienia i pamiętania o nich. Dziś, po 80 latach nadal zadajemy sobie pytanie, jak to możliwe, że ludzie są zdolni do tak okrutnych czynów? – mówi Marszałek Województwa Lubelskiego Jarosław Stawiarski.
Kryptonim „Reinhardt” oznaczał operację eksterminacji Żydów z Generalnego Gubernatorstwa i okręgu białostockiego, przeprowadzoną w latach 1942-1943 na terytorium okupowanej Polski w ramach Endlösung der Judenfrage (tzw. ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej).
Akcja „Reinhardt” rozpoczęła się 17. marca 1942 roku, kiedy do obozu zagłady w Bełżcu przybyły pierwsze transporty Żydów, deportowanych z getta w Lublinie i Lwowa. Jej celem była deportacja i uśmiercenie wszystkich Żydów, przebywających wówczas na terenie Generalnego Gubernatorstwa. W sumie, do końca 1942 roku III Rzesza wymordowała niemal 1,3 mln Żydów z dystryktów warszawskiego, radomskiego, lubelskiego i krakowskiego. Ponad pół miliona z dystryktu Galicja i około 130 tys. z okręgu białostockiego. Ostatnim etapem akcji „Reinhardt” było zamordowanie w dniach 3-4 listopada 1943 roku ponad 40 tys. Żydów, umieszczonych w obozach w Poniatowej, Trawnikach i Majdanku (niem. aktion „Erntefest”, tj. operacja „Dożynki”).
Główne uroczystości rocznicowe, zainicjowane przez Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego w Lublinie, odbędą się w dniach 16-17 marca br. w rocznicę rozpoczęcia akcji „Reinhardt” i pierwszych transportów ofiar do obozów zagłady na Lubelszczyźnie. Adresowane są przede wszystkim do potomków oraz rodzin ofiar akcji „Reinhardt”, zamieszkujących obszar ówczesnego Generalnego Gubernatorstwa i Galicji, a także pochodzących, m.in. z Austrii, Holandii, Słowacji i innych, okupowanych przez Trzecią Rzeszę krajów.
Ramowy program uroczystości:
– 15. marca – przyjazd gości z zagranicy;
– 16. marca – oficjalne uroczystości (Centrum Spotkania Kultur w Lublinie, Pl. Teatralny 1).
- 11:00-11:30 – powitanie gospodarzy oraz przemówienia;
- 11:30-11:50 – wykład na temat akcji „Reinhardt”;
- 11:50-12:40 – przemówienia rodzin ocalałych z zagłady;
- 12:40-13:00 – prezentacja reportażu TVP Lublin;
- 13:00-14:00 – uroczysty koncert;
- 18:00 – marsz z lampionami młodzieży oraz potomków/rodzin ofiar akcji, złożenie wieńców
– 17 marca:
- 9:00-18:00 wizyta uczestników „Szlakiem lubelskich sztetli”.
Wszelkich informacji udziela Zespół Współpracy Międzynarodowej UMWL e-mail: international@lubelskie.pl, tel. +48 81 44 16 784 / 81 47 81 327.
Remigiusz Małecki – rzecznik prasowy Marszałka Województwa Lubelskiego